„Uprowadzona” (ang. Taken, 2008) – recenzja
Wstęp
„Uprowadzona” to jeden z najbardziej kultowych thrillerów akcji XXI wieku, który stał się ikoną kina sensacyjnego i jednocześnie na nowo zdefiniował karierę Liama Neesona. Film w reżyserii Pierre’a Morela, według scenariusza Luca Bessona i Roberta Marka Kamena, zdobył ogromną popularność dzięki dynamicznej akcji, świetnemu napięciu i pamiętnym dialogom. Choć na pierwszy rzut oka fabuła może wydawać się prosta, to sposób jej przedstawienia i emocjonalny wydźwięk sprawiają, że „Uprowadzona” wciąż pozostaje jednym z najczęściej wspominanych filmów akcji ostatnich lat.
—
Fabuła
Głównym bohaterem jest Bryan Mills (Liam Neeson), były agent CIA, który poświęcił karierę dla odbudowania relacji ze swoją córką Kim (Maggie Grace). Kiedy dziewczyna wraz z przyjaciółką wyjeżdża do Europy, Bryan z niepokojem przygląda się jej planom podróży, przewidując możliwe zagrożenia. Jego obawy okazują się słuszne – wkrótce po przyjeździe do Paryża Kim zostaje porwana przez albańską siatkę handlarzy ludźmi.
W jednej z najbardziej ikonicznych scen w historii kina akcji Bryan słyszy w słuchawce telefonu ostatnie chwile swojej córki przed uprowadzeniem. Wtedy wypowiada słynne słowa:
„Nie wiem, kim jesteś. Nie wiem, czego chcesz. Jeśli szukasz okupu, mogę ci powiedzieć, że nie mam pieniędzy. Ale mam bardzo szczególny zestaw umiejętności, które zdobyłem przez długą karierę. Umiejętności, które czynią mnie koszmarem dla takich ludzi jak ty. Jeśli teraz ją wypuścisz, na tym zakończymy sprawę. Ale jeśli nie… znajdę cię i zabiję.”
Tak rozpoczyna się bezwzględny wyścig z czasem – Bryan wyrusza do Paryża, aby w ciągu 96 godzin odnaleźć córkę, zanim zniknie ona w świecie handlu żywym towarem na zawsze.
—
Reżyseria i styl
Pierre Morel, wcześniej znany głównie jako operator i reżyser „13. dzielnicy” (2004), idealnie wyważył tempo filmu, łącząc realistyczny klimat z dynamiczną akcją. „Uprowadzona” nie jest zwykłym hollywoodzkim filmem akcji – ma surowy, europejski styl narracji, dzięki czemu przypomina kino sensacyjne lat 70. i 80., gdzie bohater działa samodzielnie, bez wsparcia technologii i zespołu.
Film utrzymuje napięcie od pierwszych minut do samego końca. Reżyser świetnie prowadzi widza przez kolejne etapy śledztwa Bryana – od odnajdywania pierwszych tropów po brutalne konfrontacje z handlarzami ludźmi. Montaż jest szybki, ale nie chaotyczny, a sceny walki i pościgów są nakręcone w sposób czytelny i dynamiczny.
—
Aktorstwo
Liam Neeson całkowicie zdominował ten film, tworząc jedną z najbardziej ikonicznych ról w swojej karierze. Jego Bryan Mills to mieszanka determinacji, brutalnej skuteczności i ojcowskiej miłości, która nadaje postaci ogromną charyzmę. Jego sposób poruszania się, zimne spojrzenie i bezwzględne metody sprawiają, że trudno oderwać wzrok od ekranu.
Maggie Grace jako Kim wypada poprawnie, choć jej rola ogranicza się głównie do bycia ofiarą. Znacznie ciekawszą postacią jest Lenore (Famke Janssen), była żona Bryana, która z początku traktuje go jak paranoika, ale później uświadamia sobie, jak niebezpieczna jest sytuacja ich córki.
Antagoniści filmu, czyli albańska mafia handlująca ludźmi, są przedstawieni jako brutalni i bezlitośni, choć nie są szczególnie pogłębieni pod względem charakterów. To jednak nie przeszkadza, ponieważ fabuła skupia się na Bryanie i jego misji ratunkowej.
—
Akcja i choreografia walk
„Uprowadzona” to film akcji w najlepszym tego słowa znaczeniu. Starcia wręcz są brutalne i realistyczne – Bryan nie wdaje się w niepotrzebne pojedynki, tylko eliminuje wrogów szybko i skutecznie. Wiele scen walk inspirowanych jest stylem Krav Maga, co podkreśla efektywność i doświadczenie bohatera.
Oprócz scen walk, film oferuje świetnie zrealizowane pościgi samochodowe i dynamiczne sceny strzelanin. Każda sekwencja jest zaplanowana tak, aby podtrzymywać napięcie i nie pozwalać widzowi na chwilę wytchnienia.
—
Muzyka i klimat
Ścieżka dźwiękowa skomponowana przez Nathanaiela Méchaly’ego świetnie buduje atmosferę filmu. Muzyka łączy elektroniczne brzmienia z klasycznymi motywami sensacyjnymi, wzmacniając emocjonalny wydźwięk scen.
Film ma surowy, realistyczny klimat – nie znajdziemy tu przesadnie efektownych ujęć czy sztucznie podkręconych kolorów. Paryż w „Uprowadzonej” nie jest romantycznym miastem miłości, ale mrocznym miejscem pełnym niebezpieczeństw, co dodaje produkcji autentyczności.
—
Przesłanie i odbiór filmu
„Uprowadzona” to nie tylko widowisko akcji, ale także opowieść o determinacji ojca gotowego na wszystko, by odzyskać swoje dziecko. Film porusza temat handlu ludźmi, ukazując bezwzględność tego procederu. Choć nie jest to pogłębiona analiza problemu, produkcja skutecznie zwraca uwagę na brutalność tego świata.
Film został przyjęty entuzjastycznie przez widzów, choć krytycy byli bardziej podzieleni – niektórzy zarzucali mu schematyczność i brak realizmu, inni chwalili tempo akcji i świetną kreację Neesona. Jednak sukces kasowy (ponad 226 milionów dolarów przy budżecie 25 milionów) pokazał, że publiczność pokochała tę produkcję.
—
Podsumowanie
„Uprowadzona” to jeden z najlepszych thrillerów akcji XXI wieku, który nie tylko zapewnia intensywne emocje, ale też dał Liamowi Neesonowi nową filmową tożsamość jako twardego bohatera kina sensacyjnego. Film, mimo swojej prostoty, działa perfekcyjnie – angażuje, trzyma w napięciu i dostarcza satysfakcjonującej dawki akcji.
Dzięki świetnie poprowadzonej narracji, dynamicznym scenom i charyzmatycznemu głównemu bohaterowi, „Uprowadzona” zasługuje na miano klasyka kina akcji.
Ocena: 9/10 – obowiązkowy seans dla fanów thrillerów i filmów sensacyjnych!
